Is de Aarde gekanteld in het verleden?

Kanteling van de AardeGeologen zijn er in geslaagd om in Noorwegen aanwijzingen te vinden voor een kanteling van de complete Aarde in het verleden. Stel je een kracht voor die de Aarde uit balans doet brengen en die de gehele as van de Aarde een andere kant uit laat draaien, zodat na een paar miljoen jaar Alaska op de evenaar komt te liggen.
In de afgelegen archipel Spitsbergen in Noorwegen heeft Adam Maloof (Princeton Universiteit) door analyze van de magnetische compositie van oeroude sedimenten aanwijzingen gevonden. Daarmee heeft hij de 140 jaar oude theorie dat de Aarde ooit gekanteld is weer nieuw leven in geblazen. De theorie staat bekend als de true polar wander (TPW), letterlijk vertaald de echte poolwandel (iedereen die een betere vertaling weet moet het maar even melden). Zoiets kan plaatsvinden als een object met voldoende massa, bijvoorbeeld een supergrote vulkaan of een supergroot continent, ver van de evenaar verwijderd de Aarde uit balans brengt. De planeet zou dan gaan draaien en in een periode tussen 5 en 20 miljoen jaar, geologisch gezien een korte tijd, zouden de continenten verschoven zijn. Uiteindelijk zal de veroorzaker van de kanteling, de supergrote vulkaan of het supercontinent, door de middelpuntvliegende kracht op de evenaar komen te liggen. Maloof en z’n collega’s onderzochten op Spitsbergen kleine magnetische deeltjes in de sedimenten (zie figuur hieronder). Met hun magnetometer zagen ze dat ongeveer 800 miljoen jaar geleden de Magnetische sedimenten op Spitsbergenmagnetische oriëntatie in 5 miljoen jaar tijd draaide. Twee alternatieven worden door Maloof van de hand gewezen. De continentale drift kan het niet zijn, want die zorgt er voor dat aardplaten maximaal 20 cm per jaar bewegen en de waargenomen verschuiving bedraagt 54 tot 270 cm per jaar. Een magnetische noord- en zuidpool die over de evenaar trekken zouden de magneetsporen op Spitsbergen prachtig verklaren, maar de borrelende dynamo van de aardkern kan zo’n vreemd veld niet opwekken. Blijft over de TPW-theorie. Het is trouwens in die TPW-theorie de aardmantel met daarop de continenten en zeeën die bij de kanteling bewegen, niet de draaiingsas van de Aarde. Die blijft ten opzichte van de Zon gewoon in dezelfde richting draaien. Opmerkelijk was trouwens dat Maloof e.a. nog een tweede kanteling in het sediment van Spitsbergen ontdekten: eentje tussen 790 en 780 miljoen jaar geleden. Opmerkelijk dicht in de buurt van die andere kanteling dus. Maloof denkt dat niet een supervulkaan beide kantelingen heeft veroorzaakt, maar een superzwaar continent. Het team noemt dit continent Rodinia. Leuke animaties over dat kantelen van de Aarde vind je trouwens hier. Veel kijkplezier. Bron: Universiteit van Princeton.

Tweehonderdste Astroblog
Er valt trouwens vandaag iets te vieren, want het is welgeteld m’n 200e Astroblog! Jazeker. Vraag me niet hoe ik het volhoud met die dagelijkse zin en onzin, maar het is toch een heugelijk feit. Laat ik nou vanmiddag bij de bakker toevallig een aardbeienvlaaitje hebben gekocht. Ha, die gaan we es eventjes meester maken.

Auteur: Arie Nouwen

Sterrenkundeliefhebber

Plaats een reactie